Vùng 5 trong các vùng công nghiệp của nước ta bao gồm có Thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM), Bà Rịa Vũng Tàu, Bình Dương, Bình Phước, Bình Thuận, Đồng Nai, Lâm Đồng và Tây Ninh. Đây chính là nơi nền công nghiệp Việt Nam được biểu hiện mạnh mẽ nhất, với một loạt các ngành trọng điểm như khai thác và chế biến dầu khí hay cơ khí, điện tử, công nghiệp phần mềm...
TPHCM vì thế cũng rất đẩy mạnh phát triển các ngành công nghiệp, trong đó có 4 ngành trọng yếu là cơ khí, chế biến lương thực - thực phẩm, hóa chất - nhựa - cao su và ngành điện tử - công nghệ thông tin. Thế nhưng mới đây, trong một buổi họp bàn của các đại biểu nhân dân thành phố, 4 ngành công nghiệp trên vẫn bị đánh giá là phát triển vẫn chưa tương xứng với tiềm năng.
Cụ thể, đó là buổi khảo sát tình hình phát triển 4 ngành công nghiệp trọng yếu trên địa bàn thành phố do Ban Kinh tế - Ngân sách, Hội đồng nhân dân TPHCM tổ chức chiều 19/7 vừa qua.
Tại buổi này, các đại biểu nhận định rằng những ngành này tuy chiếm tỷ trọng lớn trong sản xuất kinh tế của thành phố nhưng năng suất lao động hiện chưa tương xứng với tiềm năng phát triển.
Theo ông Cao Thanh Bình, Phó Trưởng ban Kinh tế Ngân sách, Hội đồng nhân dân TPHCM, ngoài năng suất lao động vẫn chưa tương xứng với tiềm năng 4 ngành này hiện sản phẩm làm ra chủ yếu vẫn là gia công, chưa có nhiều sản phẩm có giá trị gia tăng cao. Mặt khác, tỷ lệ doanh nghiệp thành lập mới còn thấp.
Ông cũng chỉ ra lý do cho việc chưa đạt được mức phát triển kỳ vọng có thể là từ những vấn đề ở chính sách: Tuy chính sách kích cầu đầu tư cho 4 ngành chủ lực thì nhiều nhưng để chính sách 'đến tay' doanh nghiệp thì vẫn còn nhiều 'khoảng trống'.
"Những chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp nhỏ và vừa di dời cho phù hợp quy hoach thành phố tốc độ làm còn chậm, doanh nghiệp loay hoay đầu tư mở rộng không xong mà “đi” thì chưa có chỗ để đi. Cải cách hành chính tuy có nỗ lực nhưng một số thủ tục còn rườm rà…" - Ông Bình nói.
Theo đó, Đoàn đại biểu của Hội đồng nhân dân TPHCM cho rằng các Sở, ngành chức năng không gì hơn là cần tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính và phối hợp chặt chẽ với nhau trong việc giải quyết các thủ tục để hỗ trợ các doanh nghiệp của 4 ngành công nghiệp trọng yếu của thành phố.
Trước đây, Sở Công Thương TPHCM đã có những chính sách kích thích đầu tư của dành cho 4 ngành nói trên. Cụ thể, Sở đã triển khai chương trình kích cầu đầu tư nhằm hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới máy móc, thiết bị, mở rộng sản xuất. Đã có 16 dự án đã được hỗ trợ lãi vay và có 4 dự án đang trình Ủy Ban Nhân Dân thành phố xem xét.
Kết quả là 4 ngành trọng yếu nói trên đạt tốc độ tăng trưởng giai đoạn 2006-2010 là 14%/năm, giai đoạn 2011-2015 là 8,8%/năm, cao hơn tốc độ tăng trưởng chung của các ngành công nghiệp trên địa bàn thành phố.
Tỉ trọng cùa 4 ngành công nghiệp trọng yếu nay trong nền công nghiệp TPHCM cũng tăng dần qua các năm: 53% năm 2005 lên 61% năm 2010 và khoảng 60% năm 2016. 6 tháng đầu năm 2017, tăng trưởng của chỉ số công nghiệp (IIP) của thành phố cũng đều rơi vào các ngành trọng yếu này.
